Türkiye-soroban

st_spawn · Kayıt: 29 Ksm 2011 Mesajlar: 63 Konum: Samsun

Beynimizin nasıl bir yapıya sahip olduğu veya nasıl çalıştığı ile ilgili söylenecek çok şey var tabiî ki. Ama burada sizlerle paylaşacağım şeyler bir özet niteliğinde olacak.
Beynimiz vücudumuzdaki bütün organları ve sistemleri yöneten, sinirlerle(nöronlarla) sarılmış ve bu sinirler vasıtasıyla veri aktarımı sağlayan organizmamızın en karmaşık organıdır. Hayatımız akıp giderken o bu süreci olabildiğince koordineli bir şekilde kontrol etmeye ve yönetmeye çalışır. Tabi yine bu süreçte beynimizde bulunan nöronlar arasında milyarlarca kez gerçekleşen bir veri transferi aktivitesi organizmamızın yaşam süresi boyunca devam eder. Bu aktivitelerden biri de öğrenmedir. Her beyin bunu farklı yollarla gerçekleştirir. Bunun sebebi ise bireysel farklılıklardır. Şunu hatırlayın: Öğrencilik yıllarınızda, sınıfta, öğretmenin anlattığı dersi hemen kapan ve bunun gibi şeyleri beynine işlemek için çok çaba sarf etmeyen arkadaşlarınız olmuştur. Bu onların yaşamının ilerleyen süreçlerinde, belirgin fark yaratan bir özellik olarak bilgiyi öğrenmelerine kolaylık sağlamıştır.
Bu farklılığı yaratan şey ise beynin farklı çalışmasıdır. Bu durum bazı insanlarda doğuştan gelen bir özellik olarak ortaya çıkar. Bazı insanlar da beynini etkin kullanma yöntemlerinden haberdar olarak ve bu konuda beyinlerini eğiterek bilgiyi daha kolay bir şekilde öğrenebilirler. Bir şey için yetenekli olmak tek başına bir etken değildir. Bazı beceriler öğrenilerek kazanılabilir ve geliştirilebilir. Spor, müzik, resim…Bunlar yetenek unsuruyla birlikte mutlaka bir çalışma sürecini de içine alan dallardır. Ama ne kadar yetenekli olunsa da yine de bu becerileri geliştirmek için çalışmak şarttır. Bunun için bilgilerin hafızamızda nasıl yer ettiğini basitçe size anlatayım.Öğrenme sürecinde sağ lop ve sol lop işlevleri ölçüsünde önem arz ederler. Her iki lobun işlevi farklıdır. Sol lop konuşma,matematik,sayılar,dizinler,mantık vb. alanlarda etkinken, sağ lop boyut,bütünlük,renkler, hayal kurma,duygular gibi alanlarda üstünlük gösterir. Bu özelliklere sahip olan sol ve sağ lop birbirlerini tamamlayan bir bütünün iki parçasıdır. Öğrenme sürecinin etkinliği bu iki lobun koordineli işbirliğine bağlıdır. Yani ne kadar işbirliği o kadar çok verim. Bunun için de belli başlı teknikleri bilmek önemlidir.“Bir bilgiyi hafızamıza almak için mutlaka sabit bir veriyle ilişkilendirmemiz gereklidir.” Sabit veriden kastettiğim sınıflandırılmış bilgilerimizdir. Hayvanlar,meyveler,eşyalar vb. gibi hafızamızda, adeta arşiv bölümündeymişçesine istiflenmiş, unutmamızın neredeyse imkansız olduğu bilgiler “sabit verilerdir”. Öğrenmeye çalıştığımız bilgi sabit verilerle ilişkilendirildiği sürece unutmak neredeyse imkansızdır. Bu ilişkilendirmeyle birlikte ilişkilendirilmenin nasıl ve ne şekilde yapıldığı da önemlidir. “Sabit veri” ve “Yeni bilgi”…Bu iki öğe arasında kurulacak bağ o öğrenmenin kalitesini belirler. Siz kafanızda kurduğunuz ilişkiye beynin sağ lobunu devreye sokan abartlılı,komik,çılgın,zıtlıklar ve saçmalıklar içeren öğeleri eklerseniz öğrenmeyi kalıcı hale getirmiş olursunuz. Bunu hemen bir deneme yaparak örnekleyelim.
Şimdi 3 tane ingilizce kelimeyi ve anlamını bu yolla öğreneceksiniz. Özellikle çok bilinmeyen sözcükleri seçmeye çalıştım.
1-Regret(rigret)=üzülmek,pişman olmak2-Low(lou)=düşük3-Gull(gal)=martıİlişkilendirme yöntemiyle bu kelimeler ve anlamları ile ilgili kuvvetli bağlar oluşturacağız. Kelimelerin veya okunuşlarının bize anımsattığı sabit verilerden faydalanacağız. 1. kelimemiz Regret…bu kelime bana “Fikret” ismini anımsattı…Şimdi anlatacağım hikayeyi lütfen kafanızda bir film sahnesi gibi canlandırmaya çalışın. Ne kadar çok canlandırma o kadar sağlam öğrenme. Yaprak Dökümü dizisinin bir sahnesi... Fikret babası Ali Rıza Bey’le Necla hakkında konuşuyor. Sonrasında bu konuşma bir tartışmaya dönüyor. Fikret’in babasını fırçaladığını söylediği sözlerle yerin dibine soktuğunu hayal edin. Sonra Ali Rıza Bey bu tartışmanın üzerine evi terk ediyor. Sonrasında Fikret babasına söylediklerine üzülüyor ve bundan dolayı pişman oluyor…Fikret(regret)=üzülmek,pişman olmak…2. kelimemiz Low…bu kelime bana Mahsun KIRMIZIGÜL’ün çektiği bir klipte annesinin ona “LOV LOV Mahsun” diye seslenişini anımsattı. O sahneyi kafanızda canlandırın…Annesi ona sesleniyor ama neden sesleniyor? Çünkü Mahsun dışarı çıkarken pantolonunun kemerini takmayı unutmuş ve pantolonu düşmüş! Herkes onu pantolonu DÜŞÜK haliyle görmüş ama o fark etmemiş. Annesi de o yüzden arkasından “lo lo!” diye bağırmış…Low(lou)=düşük3. kelimemiz Gull…Bu kelimenin okunuşu da bana “kal” kelimesinin sokakta kullanılan halini yani “GAL”ı anımsattı. Hava çok güzel ve güneşli…Boğazda bir adam kendisinin fotoğrafını çekecek bir vatandaş arıyor. Bu adam birini gözüne kestiriyor ve eline makineyi veriyor. Makineyi tutan adam pozu ayarlamaya çalışıyor…”sağa get….sola get…az geri get…hah GAL orda sahın gıbırdama…çekiyom çeeeektim”…derken bir MARTI fotoğrafı çekilen adamın omzuna pisliyor! Sonra ordaki herkes kahkaha atmaya başlıyor. Tabi adam o bozuklukla makinesini alarak ve omzundaki pisliği silerek uzaklaşıyor ordan…Gull(gal)=martıGördüğünüz gibi yeni verileri içinde bir çok duygu durumunu barındıran olaylarla ve sabit verilerle ilişkilendirip bizim için anlamlı hale getirmiş olduk. Bu süreçte beynimizin sağ lobunu işin içine dahil ettik. Yani genelde sol lopla idare eden beynimize bir bütünleyicisi olduğunu,tek başına bu işin altından kalkmak zorunda olmadığını hatırlatmış olduk. Nasıl daha kolay değil mi?...Siz belirli aralıklarla bu hikayeleri hatırlarsanız bu kelimelerin anlamlarını da unutmamış olursunuz. Çünkü onları zaten bildiğiniz “sabit verilerinizle” ilişkilendirdiniz.Bu şekilde beynimizin çalışma şeklini son olarak da bir örnekle görmüş olduk. Umarım bu sizin için yeterince anlaşılabilir olmuştur...
_________________
Dinçer Özdemir
Beyin Atleti ve
Türkiye Fotografik Hafıza Şampiyonu